Pod utjecajem oktobarske revolucije i revolucionarnog previranja u zemlji brzo se širio proces radikalizacije u tek obnovljenim socijaldemokratskim partijama. U tim partijama, koje do 1914. godine svojim programima i aktivnošću nisu prevazišle tradicionalne okvire reformističke misli i prakse karakteristične za Drugu internacionalu, afirmiraju se i odnose prevagu pobornici revolucionarnih koncepcija. Taj je proces išao kroz oštre sukobe na nekim najvažnijim pitanjima. Najprije i najsnažnije došao je do izražaja na pitanju odnosa prema oktobarskoj revoluciji, a zatim na pitanjima unutrašnjeg razvitka. Dok su snage krajnje desnice pozdravile ujedinjenje i prihvatile koncepciju »nacionalne koncentracije«, šaljući svoje predstavnike u pokrajinske i centralnu vladu, snage ljevice su još u decembru 1918. godine pokrenule inicijativu za ujedinjenje jugoslavenskog proletarijata na borbenoj klasnoj osnovi. U vodstvima partija Srbije, Bosne i Hercegovine i Dalmacije prevagu su odnijele pristalice »nepomirljive klasne borbe« i ove stranke su već početkom 1919. godine povele akciju za ujedinjenje. U vodstvu socijaldemokratske stranke Hrvatske i Slavonije, u kome su prevagu imali ministerijalisti, ubrzo je došlo do rascjepa, a zatim i do izjašnjavanja gotovo svih organizacija stranke za ujedinjenje radničkog pokreta na klasnoj osnovi. Borba s desničarskim vodstvom u socijaldemokratskoj partiji Slovenije okončana je aprila 1920. godine. Obnovljene i novoformirane socijalističke organizacije u Makedoniji i Crnoj Gori također su se izjasnile za ujedinjenje jugoslavenskog proletarijata na principima klasne borbe.
Kongres ujedinjenja socijaldemokratskih partija u jedinstvenu jugoslavensku partiju održan je od 20. do 23. aprila 1919. godine u Beogradu. Kongres nije samo manifestirao jedinstvo pristalica klasne borbe .protiv desnih snaga koje su pošle putem suradnje s buržoazijom, već je na njemu snažno izraženo revolucionarno raspoloženje radnih masa i njihova težnja za dubokim socijalnim promjenama. Zato se kongres, usprkos još uvijek vladajućim socijaldemokratskim idejnim i organizacionim shvaćanjima koja su bila osnova mnogih usvojenih odluka, izjasnio za revolucionarni put ka vlasti i za pristupanje nove Socijalističke radničke partije Jugoslavije (komunista) tek osnovanoj Trećoj komunističkoj internacionali.
Stvaranje Partije i njeno brzo prodiranje u politički život zemlje u uslovima revolucionarne plime pogodovalo je jačanju postojećih i obrazovanju novih organizacija. Ovo je omogućilo da se u Makedoniji formira januara 1920. godine pokrajinsko rukovodstvo, a u aprilu iste godine i oblasno rukovodstvo za Crnu Goru. Tada je Partija imala preko 60.000 članova. Stvaranje Partije i njeno brzo prodiranje u politički život zemlje u uslovima revolucionarne plime pogodovalo je jačanju postojećih i obrazovanju novih organizacija. Ovo je omogućilo da se u Makedoniji formira januara 1920. godine pokrajinsko rukovodstvo, a u aprilu iste godine i oblasno rukovodstvo za Crnu Goru. Tada je Partija imala preko 60.000 članova.
-
Nema komentara:
Objavi komentar